MBO-studenten adviseren zelf: telefoons weg tijdens uitleg docent

Een groep van honderd mbo-studenten en twintig docenten van onderwijsinstelling Firda heeft na uitgebreid onderzoek geadviseerd om smartphones uit de klas te weren tijdens uitlegmomenten. Dit advies komt vanuit de studenten zelf, terwijl op basis- en middelbare scholen al een landelijk verbod geldt sinds begin 2024.

Onderwijsinstelling Firda, met negentien locaties in Friesland en noordelijk Flevoland, heeft een bijzondere aanpak gekozen in het debat over mobieltjes in de klas. In plaats van top-down regels op te leggen, kregen studenten en docenten zelf de kans om beleid te formuleren. Ongeveer honderd studenten en twintig docenten werkten in verschillende werkgroepen aan een advies, ondersteund door het Landelijk Bureau Burgerberaad en diverse experts.

Jan Dijksma van Firda benadrukt het belang van deze democratische aanpak: "We zagen studenten die aanvankelijk onverschillig waren gaandeweg kritischer nadenken over hun eigen standpunten. Ze raakten echt betrokken bij het proces."

De werkgroepen kwamen met uiteenlopende suggesties. Sommigen pleitten voor een volledig verbod, terwijl anderen creatievere oplossingen voorstelden zoals digitale poortjes die sociale media blokkeren bij binnenkomst van het klaslokaal. Ook werd geopperd om lessen boeiender te maken, waardoor studenten minder geneigd zouden zijn naar hun telefoon te grijpen.

Het advies dat uiteindelijk werd geformuleerd, houdt rekening met de specifieke context van het mbo-onderwijs. "We hebben hier te maken met studenten van zestien tot ver in de twintig," legt Dijksma uit. "Een totaalverbod zou een zware maatregel zijn, ook voor docenten die zich aan dezelfde regels moeten houden."

De brancheorganisatie MBO Raad reageert positief op het initiatief van Firda. Voorzitter Adnan Tekin heeft eerder al aangegeven dat studenten soms "tegen zichzelf in bescherming moeten worden genomen" als het gaat om telefoongebruik tijdens lessen.

Toch pleit de MBO Raad niet voor een landelijke richtlijn zoals die er wel is voor het basis- en voortgezet onderwijs. "Dat zou maatwerk in de weg staan," aldus de organisatie. "Bij bepaalde opleidingen of lessen is een smartphone juist nodig als leermiddel."

Het college van bestuur van Firda zal alle adviezen zorgvuldig overwegen voordat er een definitief besluit wordt genomen. Wanneer dit gebeurt, is nog niet bekend. Dijksma verwacht geen extreme maatregelen maar sluit niets uit: "Bij een totaalverbod kunnen we spandoeken rond de scholen verwachten, maar ook dat hoort bij het democratisch proces."

Het initiatief van Firda toont aan dat ook binnen het mbo-onderwijs de discussie over telefoongebruik in de klas steeds meer aandacht krijgt. De betrokkenheid van studenten bij het vormgeven van beleid kan mogelijk als voorbeeld dienen voor andere onderwijsinstellingen die worstelen met dezelfde vraagstukken.