Trimbos-Instituut waarschuwt: 40% van vapende jongeren weet niet hoeveel nicotine ze binnenkrijgen

Het Trimbos-instituut slaat alarm over het toenemende gebruik van e-sigaretten onder jongeren. Uit nieuw onderzoek blijkt dat 40 procent van de jongeren die maandelijks vapen niet weet hoeveel nicotine ze binnenkrijgen, terwijl bijna alle vapes deze zeer verslavende stof bevatten.

Jongeren onderschatten de gevaren van vapen

Vapen wordt door veel jongeren gezien als een betere optie dan roken, maar het Trimbos-instituut waarschuwt voor deze misvatting. Uit hun verdiepende rapportage 'Jongerenmonitor Tabaks- en nicotineproducten' komt een zorgwekkend beeld naar voren. "Deze resultaten zijn zorgelijk. Bijna alle vapes bevatten nicotine en dat is zeer verslavend. Een nicotineverslaving heeft grote gevolgen voor jongeren", aldus Esther Croes, tabaksexpert bij het Trimbos-instituut.

Het onderzoek, een aanvulling op de cijfers uit 2023, laat zien dat jongeren tussen de 12 en 25 jaar voornamelijk vapen omdat ze de smaak lekker vinden. Opvallend is dat 40 procent van deze jongeren niet weet of en hoeveel nicotine er in hun vape zit. Dit staat in schril contrast met jongeren die sigaretten roken - zij geven juist aan te blijven roken vanwege de nicotine.

Nicotineverslaving en hersenschade

Croes noemt het gebrek aan bewustzijn over nicotine in vapes een "echt probleem". "Want als je eenmaal verslaafd bent aan nicotine, is het heel lastig om daar weer vanaf te komen. Ook op de langere termijn is nicotine schadelijk omdat het de aanleg van verbindingen in de hersenen verstoort." Deze verstoring kan op latere leeftijd leiden tot concentratieproblemen of zelfs depressie.

Opmerkelijk is dat slechts een kwart van de vapende jongeren aangeeft zich verslaafd te voelen, terwijl bij sigarettenrokers dit percentage op 50 procent ligt. Dit verklaart mogelijk waarom de meeste jonge vapers nog niet bezig zijn met stoppen.

Sociale invloed en smaakjesverbod

Het onderzoek wijst uit dat sociale invloed en nieuwsgierigheid belangrijke factoren zijn waarom jongeren beginnen met vapen of roken. Het Trimbos-instituut plaatst hierbij een belangrijke kanttekening: het onderzoek werd uitgevoerd vóór de invoering van het smaakjesverbod. Veel jongeren gaven aan juist vanwege de lekkere smaakjes te zijn begonnen met vapen.

"Om te voorkomen dat jongeren beginnen met vapen is het smaakjesverbod belangrijk. Helaas komen jongeren nog steeds makkelijk aan vapes met smaakjes. Nu is handhaving, waar extra geld voor is gekomen, dus van belang," benadrukt het instituut.

Recente cijfers tonen aan dat in het afgelopen jaar 21,7% van de Nederlandse jongeren en jongvolwassenen een e-sigaret heeft gebruikt. Bij de leeftijdsgroep 15-17 jaar was dit percentage zelfs 23,3%. Nog zorgwekkender is dat ongeveer 69% van de jongeren die maandelijks vapen, ook maandelijks sigaretten rookt, wat wijst op een mogelijk opstapeffect.